Το Μονόγραμμα του Κάστρου Διδυμοτείχου 2

  Αρκετοί από τους πύργους του Κάστρου του Διδυμοτείχου όπως και ο «Πύργος της Βασιλοπούλας», φέρουν το μονόγραμμα (Τ-Ρ-Χ-S) το οποίο αποτελεί και το σήμα κατατεθέν του Βυζαντινού Οχυρού. Εσφαλμένα παλαιότερα θεωρούνταν ως το Χριστόγραμμα (Χ-Ρ-S).

  Το μονόγραμμα αποδίδεται στον Κωνσταντίνο Ταρχανειώτη, Στρατιωτικό Διοικητή του Διδυμοτείχου και κατόπιν Πρωτοστράτορα (Αρχηγός του Βυζαντινού Στρατού), ο οποίος πραγματοποίησε ενίσχυση – ανοικοδόμηση των τειχών τον 14ο αιώνα (1351-52).
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή πρόκειται για το μονόγραμμα του επίσης Πρωτοστράτορα Μιχαήλ Δούκα Γαλβά Ταρχανειώτη, ο οποίος το 1303 πραγματοποίησε εκτεταμένες επισκευές των τειχών σε οχυρά της Θράκης.Οι Ταρχανειώτες, το όνομα των οποίων προέρχεται, το πιθανότερο, από τον τόπο καταγωγής τους, τον οικισμό Ταρχάνειον κοντά στα Κύψελα (σημ. Ύψαλα) της Ανατολικής Θράκης, εμφανίστηκαν στο προσκήνιο της ιστορίας την περίοδο της βασιλείας του Βασιλείου Β” Βουλγαροκτόνου (976-1025). Κατέλαβαν υψηλά αξιώματα στην κρατική ιεραρχία και κατά καιρούς διατέλεσαν επικεφαλής Στρατιωτικών Σχηματισμών και Μονάδων διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στα πολιτικά και στρατιωτικά δρώμενα του βυζαντινού κράτους.

 

  Μεγαλύτερη ακμή γνώρισε η οικογένεια το 13ο αιώνα, μετά τη σύναψη επιγαμίας με τον οίκο των Παλαιολόγων, οπότε ο Μέγας Δομέστικος (που αποτελούσε το υψηλότερο στρατιωτικό αξίωμα στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία) Νικηφόρος Ταρχανειώτης νυμφεύθηκε, ύστερα από εντολή του Ιωάννη Γ΄ Δούκα Βατάτζη, τη Μαρία Παλαιολογίνα, μεγαλύτερη αδελφή του Μιχαήλ Η΄Παλαιολόγου (1258-1282).

  Οι Ταρχανειώτες συγκαταλέγονταν στις πλέον επιφανείς αριστοκρατικές οικογένειες και είχαν στην κατοχή τους μεγάλες εκτάσεις γης, κυρίως στην περιοχή της Σμύρνης. Την ίδια περίπου εποχή ο Πρωτοστράτορας Μιχαήλ Δούκας Γλαβάς Ταρχανειώτης νυμφεύθηκε τη Μαρία Δούκαινα Κομνηνή Βράναινα Παλαιολογίνα.

  Στα χρόνια της δυναστείας των Παλαιολόγων (1261-1453) οι Ταρχανειώτες εξακολούθησαν να λαμβάνουν υψηλά αξιώματα και τίτλους, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους στην αυτοκρατορία. Ο Μιχαήλ Δούκας Γλαβάς Ταρχανειώτης πολέμησε υπό τον Μιχαήλ Η” Παλαιολόγο (1261-1282) και τον Ανδρόνικο Β” Παλαιολόγο (1282-1328) εναντίον των Βουλγάρων, των Σέρβων και των Ανδεγαυών. Ο Ιωάννης Ταρχανειώτης, γιος του μεγάλου δομέστικου Νικηφόρου Ταρχανειώτη, ηγήθηκε το 1298 εκστρατείας εναντίον των Οθωμανών στη Μικρά Ασία. hy

  Το 1347 ο Ιωάννης ΣΤ΄Καντακουζηνός (1347-1354), δισέγγονος του Νικηφόρου Ταρχανειώτη, ανήλθε στο θρόνο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έπειτα από πεισματική διεκδίκηση, ενώ από το 1341 είχε αυτοανακυρηχθεί Αυτοκράτορας στο Διδυμότειχο. Στο πλευρό του συντάχθηκαν πολλά μέλη της οικογένειας των Ταρχανειωτών, όπως ο Μανουήλ Κουρτίκης Ταρχανειώτης,

έμπιστος συνεργάτης του από την ταραγμένη περίοδο του εμφύλιου πολέμου (1341-1347), και ο πρωτοστράτορας Κωνσταντίνος Ταρχανειώτης, ο οποίος στις 28 Ιουλίου 1351 ηγήθηκε των βυζαντινών στρατευμάτων στη Μάχητου Γαλατά, εναντίον των Γενουατών.

  Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, το 1453, ορισμένα μέλη της οικογένειας των Ταρχανειωτών κατέφυγαν στη Δύση.Στην Ιταλία έδρασαν ο λόγιος Παύλος Ταρχανειώτης και ο ανιψιός του Μιχαήλ Μάρουλλος Ταρχανειώτης, που διακρίθηκε ως ποιητής, και λίγο αργότερα ο ιστορικός Ιωάννης Ταρχανειώτης. Την ίδια περίοδο άλλα μέλη της οικογένειας κατέφυγαν στη Ρωσία, όπου έλαβαν σημαντικά αξιώματα. Ο Γεώργιος Ταρχανειώτης υπήρξε διακεκριμένος διπλωμάτης του ηγεμόνα της Ρωσίας Ιωάννη Γ” (1458-1505), ενώ ο αδελφός του Δημήτριος και ο ανιψιός του Γεώργιος απέκτησαν τον τίτλο του βογιάρου στην υπηρεσία της Ζωής-Σοφίας Παλαιολογίνας, συζύγου του Ιωάννη Γ’. Οι απόγονοί τους κατείχαν υψηλά αξιώματα στη ρωσική αυλή μέχρι και το 17ο αιώνα.

 

 

 

 

 

Πηγές:
«Το ιστορικό Διδυμότειχο» – Αθαν. Γουρίδη (Διδυμότειχο 1999)
ΚΟΙΝΟ ΘΡΑΚΩΝ (http://koinothrakon.blogspot.gr/)
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού
ΓΕΣ /Εμβλήματα (http://www.army.gr/default.php?pname=Emblems&la=1)

 

 

 

Πηγή: Καστροπολίτες